Nëse keni pasur ndonjëherë një fëmijë me temperaturë, dhimbje apo kollë në mes të natës dhe keni parë që në shtëpi keni vetëm ilaçe për të rriturit, ndoshta ju ka kaluar në mendje t’i jepni një dozë të reduktuar për ta ndihmuar. Por, a është kjo zgjidhje e sigurt? Ky është një pyetësor që shumë prindër e bëjnë me vete, veçanërisht në raste urgjente. Në këtë artikull do të shpjegojmë pse përdorimi i ilaçeve të të rriturve tek fëmijët mund të jetë i rrezikshëm dhe çfarë duhet të dini për të mbrojtur shëndetin e vogëlushëve tuaj.
Trupi i fëmijëve nuk është një version i vogël i trupit të të rriturve
Një nga keqkuptimet më të zakonshme është ideja se fëmijët janë thjesht të rritur “në miniaturë”, por realiteti është shumë më kompleks. Trupi i një fëmije funksionon ndryshe: metabolizmi, mënyra e përthithjes së barnave, shpërndarja nëpër organe, si dhe aftësia për t’i nxjerrë jashtë substancat, ndryshojnë ndjeshëm nga ajo e një të rrituri. Prandaj, një dozë që mund të duket “e vogël” për një të rritur mund të jetë shumë e madhe dhe e rrezikshme për një fëmijë.
Dozimi i gabuar mund të shkaktojë pasoja serioze
Shumë ilaçe kanë një efekt terapeutik të ngushtë, që do të thotë se dallimi midis një doze të dobishme dhe një doze të rrezikshme është shumë i vogël. Fëmijët janë më të ndjeshëm ndaj mbidozës, e cila mund të çojë në efekte anësore si përgjumje e tepruar, dëmtime në mëlçi, frymëmarrje të ngadalësuar apo edhe helmim. Për shembull, paracetamoli, një nga medikamentet më të përdorura, mund të jetë i sigurt në dozat e duhura, por shumë i rrezikshëm nëse tejkalohet doza, sidomos tek fëmijët.
Forma dhe përbërja e ilaçeve për të rriturit nuk janë të përshtatshme për fëmijë
Ilaçet për të rriturit zakonisht vijnë në formë tabletash, kapsulash ose ampulash që janë të vështira për t’u gëlltitur nga fëmijët. Po ashtu, shumë prej tyre kanë përbërës shtesë (si konservues apo ëmbëlsues artificialë) që nuk janë testuar për përdorim pediatrik ose mund të shkaktojnë reaksione të padëshiruara. Fëmijët kanë nevojë për përqendrime më të ulëta të substancës aktive, dhe për këtë arsye ilaçet e prodhuara për ta janë të formuluara ndryshe.
Këshillimi me mjekun është i domosdoshëm
Asnjëherë nuk është ide e mirë të merren vendime për barnat e fëmijëve pa u konsultuar me një mjek pediatër apo farmacist. Edhe nëse e njihni mirë një ilaç dhe e keni përdorur vetë më parë, kjo nuk do të thotë që është i sigurt për fëmijën tuaj. Mjeku do të llogarisë dozën në bazë të peshës trupore, moshës dhe gjendjes shëndetësore të fëmijës. Po ashtu, ai do të dijë nëse një medikament ndërvepron me ndonjë trajtim tjetër që fëmija mund të jetë duke marrë.
Çfarë të bëni në raste emergjente?
Nëse ndodh që fëmija ka nevojë për ndihmë mjekësore jashtë orarit të punës së mjekut, është më mirë të telefononi një qendër mjekësore apo urgjencën sesa të improvizoni me ilaçe të rriturish. Shumë qendra shëndetësore ofrojnë linja këshilluese 24-orëshe ku mund të merrni udhëzime të sigurta. Gjithashtu, mbajtja në shtëpi e një valixheje ndihme të shpejtë të përditësuar për fëmijë, me ilaçe të posaçme për moshën e tyre, është një mënyrë e mençur për të qenë të përgatitur.
Produktet “pa recetë” nuk janë domosdoshmërisht të sigurta për fëmijë
Vetëm sepse një ilaç shitet pa recetë nuk do të thotë se ai është i padëmshëm, veçanërisht për fëmijët. Shumë prindër gabimisht mendojnë se produktet e tilla janë të sigurta në çdo rast, por kjo nuk është e vërtetë. Edhe ilaçet kundër të ftohtit apo kollës që janë në dukje “të buta” mund të shkaktojnë efekte të padëshiruara në fëmijë nën një moshë të caktuar.
Alternativat më të mira: ilaçet pediatrike
Nëse fëmija ka nevojë për një medikament, kërkoni gjithmonë versionin e tij të përshtatshëm për fëmijë. Këto zakonisht vijnë në formë shurupi, me shije të këndshme, dhe me dozime të qarta sipas peshës dhe moshës. Etiketat në këto produkte japin udhëzime të qarta dhe janë më të lehta për t’u ndjekur nga prindërit.
Ruani sigurinë në plan të parë
Në përditshmërinë e ngarkuar, mund të jetë joshëse të zgjidhni rrugën më të shpejtë, por kur bëhet fjalë për shëndetin e fëmijës, kujdesi dhe informacioni i saktë janë themelore. Mos përdorni ilaçe të të rriturve për fëmijët pa këshillë mjekësore. Siguria e tyre është më e rëndësishme se çdo zgjidhje e shpejtë.
Nëse keni ndonjë dyshim, gjithmonë është më mirë të mos veproni vetë. Pyetni mjekun ose farmacistin dhe mos bëni supozime. Një vendim i nxituar mund të shkaktojë më shumë dëm sesa dobi. Kujdesi dhe informacioni i saktë janë çelësi për të mbrojtur shëndetin e fëmijëve tanë.