Diabeti është një sëmundje kronike që kërkon kujdes të vazhdueshëm, përfshirë kontrollin e niveleve të sheqerit në gjak përmes dietës, aktivitetit fizik dhe përdorimit të ilaçeve. Megjithatë, shumë njerëz me diabet shpesh nuk janë të vetëdijshëm për rreziqet që sjell përdorimi i alkoolit gjatë trajtimit. Alkooli nuk është thjesht një pije për relaks apo shoqëri — ai ndikon në mënyrën se si funksionon trupi, veçanërisht kur kombinohet me ilaçet për diabetin. Ky artikull do të shpjegojë në mënyrë të thjeshtë se pse kombinimi i alkoolit me ilaçet kundër diabetit mund të jetë i rrezikshëm dhe çfarë pasojash mund të sjellë.
Si ndikon alkooli në trupin e një personi me diabet?
Kur një person pi alkool, mëlçia angazhohet për ta përpunuar atë, dhe përkohësisht ndalon prodhimin e glukozës. Kjo mund të çojë në një gjendje të quajtur hipoglicemi, që do të thotë rënie e ndjeshme e nivelit të sheqerit në gjak. Për njerëzit që marrin ilaçe si insulina apo tableta që stimulojnë pankreasin për të prodhuar më shumë insulinë (si sulfonilureat), kjo rënie e sheqerit mund të jetë shumë e rrezikshme.
Në kushte normale, mëlçia ndihmon në ruajtjen e niveleve të glukozës në gjak, por nëse është e zënë duke metabolizuar alkoolin, kjo aftësi pengohet. Rreziku shtohet sidomos nëse një person ka ngrënë pak ose ka anashkaluar vaktin, pasi mungesa e ushqimit bashkë me alkoolin dhe ilaçet mund të çojnë në humbje të vetëdijes ose kriza të rënda hipoglicemie.
Ndërveprimi me ilaçet për diabetin
Shumë ilaçe për diabetin kanë ndërveprime të njohura me alkoolin. Disa prej tyre janë:
- Insulina: Alkooli mund të rrisë efektin e insulinës, duke shkaktuar rënie të rrezikshme të sheqerit në gjak.
- Metformina: Në kombinim me alkool, metformina mund të rrisë rrezikun e një gjendjeje të rrallë, por serioze, të quajtur acidoza laktike.
- Sulfonilureat: Këto ilaçe rrisin rrezikun për hipoglicemi nëse shoqërohen me alkool.
- Inhibitorët DPP-4 dhe GLP-1: Këto lloje zakonisht kanë rrezik më të ulët ndërveprimi, por alkooli mund të ndikojë negativisht në efektivitetin e trajtimit.
Simptomat e hipoglicemisë dhe alkoolit janë të ngjashme
Një problem tjetër i rëndësishëm është se simptomat e hipoglicemisë mund të ngatërrohen lehtë me efektet e alkoolit: përgjumje, marrje mendsh, hutim, fjalim i pakuptueshëm dhe vështirësi në përqendrim. Në një situatë të tillë, një person me diabet mund të mos kuptojë se është në gjendje urgjente, duke vonuar marrjen e ndihmës.
Rreziqet afatgjata të konsumimit të alkoolit te personat me diabet
Përveç rreziqeve të menjëhershme, përdorimi i rregullt i alkoolit nga një person me diabet mund të përkeqësojë gjendjen shëndetësore në afat të gjatë. Alkooli dëmton mëlçinë dhe pankreasin — dy organe shumë të rëndësishme për rregullimin e glukozës në gjak. Gjithashtu, mund të kontribuojë në shtim të peshës, përkeqësim të presionit të gjakut dhe niveleve të yndyrnave në gjak, duke rritur rrezikun për sëmundje të zemrës, e cila është veçanërisht problematike për pacientët diabetikë.
A lejohet ndonjëherë alkooli për njerëzit me diabet?
Në disa raste të veçanta dhe me kujdes të madh, mjekët mund të lejojnë një konsum të kufizuar të alkoolit për njerëzit me diabet, sidomos nëse ata e kanë sëmundjen të menaxhuar mirë dhe nuk përdorin ilaçe që ndërveprojnë rrezikshëm. Por edhe në këto raste, rekomandohet:
- Të mos pihet me stomak bosh
- Të zgjidhen pije me pak sheqer (p.sh. verë e thatë në vend të likereve të ëmbla)
- Të kufizohet sasia në maksimum një gotë për gratë dhe dy për burrat në ditë
- Të monitorohen rregullisht nivelet e sheqerit në gjak para dhe pas konsumimit të alkoolit
Kombinimi i alkoolit me ilaçet për diabetin është një rrezik i madh që shpesh nënvlerësohet. Hipoglicemia e papritur, ndërveprimet e dëmshme me ilaçet, dhe dëmtimet afatgjata të organeve janë vetëm disa nga pasojat që mund të shfaqen. Nëse jeni një person me diabet, është e rëndësishme të diskutoni me mjekun tuaj përpara se të konsumoni alkool, dhe të merrni masa paraprake për të mbrojtur shëndetin tuaj.