Kur ndiejmë dhimbje koke, temperaturë apo dhimbje muskulore, zakonisht drejtohemi tek barnat pa recetë, dhe dy nga më të përdorurit janë ibuprofeni dhe paracetamoli. Të dy këto ilaçe janë efektive në lehtësimin e simptomave të përditshme, por shpesh lind pyetja: cili është më i sigurt për përdorim të shpeshtë apo afatgjatë? Në këtë artikull do të shpjegojmë dallimet midis tyre, për çfarë përdoren, si ndikojnë në trup dhe cilat janë rreziqet e mundshme.
Çfarë është paracetamoli?
Paracetamoli (i njohur edhe si acetaminofeni) është një medikament që përdoret për të ulur temperaturën dhe për të lehtësuar dhimbjet e lehta deri në mesatare, si dhimbjet e kokës, dhimbjet e muskujve, dhimbjet menstruale, dhimbjet e dhëmbëve dhe ftohjet e zakonshme. Ai nuk është anti-inflamator, çka do të thotë se nuk ndikon në zbutjen e inflamacionit në trup, por është shumë efektiv në uljen e etheve dhe dhimbjeve të zakonshme.
Paracetamoli konsiderohet zakonisht si një nga medikamentet më të sigurta kur merret në dozat e rekomanduara. Megjithatë, nëse merret në sasi të larta ose për periudha të gjata, mund të dëmtojë mëlçinë, dhe në raste të rënda, mund të çojë në dëmtime serioze apo edhe fatale të saj.
Çfarë është ibuprofeni?
Ibuprofeni është pjesë e një grupi barnash të quajtura anti-inflamatorë jo-steroidë (NSAID). Ai vepron si lehtësues i dhimbjes, ulës i temperaturës dhe frenues i inflamacionit. Ibuprofeni është shumë i dobishëm për trajtimin e dhimbjeve që lidhen me inflamacionin, si dhimbjet e kyçeve, dhimbjet menstruale, dhimbjet e shpinës apo sëmundjet reumatizmale.
Megjithatë, ibuprofeni mund të ketë më shumë efekte anësore sesa paracetamoli, sidomos kur përdoret për periudha të gjata. Ai mund të irritojë stomakun, të shkaktojë ulçera, dhe në disa raste të rrisë rrezikun për gjakderdhje në stomak. Gjithashtu, mund të ndikojë në funksionin e veshkave dhe të rrisë tensionin e gjakut.
Kur është më mirë të përdorim paracetamol?
Paracetamoli është zgjedhja më e mirë në rastet kur:
- Keni dhimbje të lehta deri në mesatare pa inflamacion të dukshëm (si dhimbje koke apo dhimbje dhëmbi)
- Keni temperaturë dhe ftohje të zakonshme
- Keni probleme me stomakun dhe doni të shmangni irritimin që mund të shkaktojë ibuprofeni
- Jeni shtatzënë (paracetamoli konsiderohet më i sigurt gjatë shtatzënisë)
Paracetamoli është gjithashtu një zgjedhje më e mirë për personat që kanë probleme me stomakun, mëlçinë apo tensionin e lartë të gjakut – por gjithmonë pas konsultimit me një mjek.
Kur është më mirë të përdorim ibuprofen?
Ibuprofeni është më i përshtatshëm në rastet kur:
- Keni dhimbje që shoqërohen me inflamacion, si dhimbjet e kyçeve, muskujve apo dhimbjet menstruale
- Keni ethe dhe paracetamoli nuk ka dhënë efekt
- Duhet një efekt më i fortë dhe i shpejtë për dhimbje më të forta
Megjithatë, ibuprofeni duhet përdorur me kujdes nga njerëzit që kanë histori me ulçera, probleme të zemrës, veshkave apo tension të lartë të gjakut.
Cili është më i sigurt?
Në aspektin e sigurisë, paracetamoli zakonisht konsiderohet më i sigurt, sidomos për përdorim të përditshëm apo afatgjatë, nëse përdoret në dozat e rekomanduara. Ai ka më pak rrezik për efektet anësore serioze që lidhen me stomakun, tensionin apo veshkat.
Ibuprofeni mund të jetë më efektiv në disa raste, por sjell rreziqe më të mëdha, sidomos në përdorim të zgjatur ose në doza të larta.
Në të gjitha rastet, është thelbësore të lexoni me kujdes udhëzimet në fletë-udhëzuesin e ilaçit, të mos tejkaloni dozën maksimale ditore dhe të mos kombinoni të dy ilaçet pa këshillën e një profesionisti shëndetësor.
A mund të përdoren së bashku?
Në disa raste, mjekët mund të rekomandojnë përdorimin e alternuar të ibuprofenit dhe paracetamolit për të menaxhuar dhimbjen më mirë, sidomos në fëmijë ose te pacientët pas operacioneve. Por kjo duhet bërë me kujdes dhe sipas një plani të saktë, pasi tejkalimi i dozave mund të jetë i rrezikshëm.
Zgjedhja mes ibuprofenit dhe paracetamolit varet nga lloji i simptomave, gjendja e përgjithshme shëndetësore dhe historiku mjekësor i individit. Për dhimbje të thjeshta dhe ethe, paracetamoli është zakonisht më i sigurt. Për dhimbje që lidhen me inflamacion, ibuprofeni mund të jetë më efektiv, por me më shumë rreziqe të mundshme.
Në çdo rast, këshillimi me një farmacist apo mjek është gjithmonë zgjidhja më e mirë për të marrë një vendim të informuar.
